Dere yatağı veya taş ocaklarından elde edilen yumuşak kalkerden en sert bazalta kadar, biri sabit diğeri hareketli iki çenesi arasından sıkıştırarak kıran en eski ve en çok kullanılan kırıcı tipidir. Kırma olayını gerçekleştiren hareketli çene eksantrik tahrik mili yardımıyla gövdeden askıya alınmış ve emniyet plakası ile kırıcı gövdesine desteklenmiştir.
Hareketli çene, besleme ağzında daireye yakın bir elips, çıkış ağzı bölgesinde ise düz çizgiye yakın dar bir elips çizerek yukarı aşağı hareket etmektedir. Bu durum, malzemenin yukarıda kavranarak kırılmasını, aşağıda ise ivme kazanarak çıkış ağzını terk etmesini, dolayısıyla malzeme akışını sağlar. Genellikle istenilen ürün ebadını tek bir kırıcı kullanılarak elde etmek neredeyse imkansızdır. Çeneli kırıcılar malzemeyi kaba kıran primer kırıcı olarak kullanıldıkları gibi, malzemeyi inceltmek için sekonder kırıcı olarak da kullanılabilirler. Sekonder çeneli kırıcıların besleme ağız açıklığı primer kırıcılara nazaran daha dardır. Kırıcı seçiminde beslenecek malzeme ve istenen ürün ebatları ile saatteki üretim kapasitesi belirleyici faktörlerdir.
Bu faktörlerle ilgili grafikler ve tablolar aşağıda verilmiştir. Çeneler arasındaki besleme ağız açıklığı beslenecek malzemenin maksimum boyu tundan daha büyük seçilmelidir. Böylece iri taşların ağızda tıkanıklık yaratması önlenmiş olacak, sürekli besleme ile kapasite artacaktır. İstenilen ortalama kapasiteyi sağlayabilmek için, işletme esnasında besleme ve diğer aksaklıklardan doğabilecek kayıplar göz önünde bulundurularak, kırıcı teorik değerlerin üzerinde seçilidir.
Çeneli kırıcılarımızın yüksek volan hızları, çene kapma açıları, pitmanlarının emniyet plakaları ve arka blokları ile olan özel geometrilerinin getirdiği yüksek performansları, güvenilirlikleri, dayanıklılıkları ve kullanıcı dostu ayar mekanizmaları kullanıcılarına eşsiz işletme avantajları sağlamaktadır. Tüm İmza Makine çeneli kırıcıları hidrolik asistanlı ayar mekanizmasıyla teçhiz edilmişlerdir. Bu sistem makineden almak istediğiniz ürün eğrisine göre, çene alt açıklığının, kolay ve hızlı bir şekilde ayar edilmesine olanak sağlamaktadır.
Çene alt açıklıklarını ayarı, manuel veya el pompalı hidrolik sistem yardımıyla ileri itilen ayar bloğunun arkasına gerekli miktarda ve kalınlıktaki ayar levhalarının ilave edilmesi veya çıkarılması ile yapılmaktadır. Bu sistem diğer ayar mekanizmalarına göre daha geniş aralıkta ayar yapma imkanı sağladığı gibi, daha da güvenilirdir. Bir diğer taraf tan sabit ve seyyar çeneler
çevrilerek kullanılabilecek şekilde mangan çeliğinden imal olduğu gibi arka yüzleri de gerek yaslandıkları yüzeyi bozmamaları, gerekse de tüm çalışma ömürleri boyunca kasıntılardan dolayı oluşabilecek kırılmalara karşı işlenmektedir.
Kırıcı şaftları dövme çeliğinden imal edilmiş olup küresel oynak makaralı rulmanlarla yataklanmışlardır. Yataklar gres yağlamalı olup dış tesirlere karşı labirent keçelerle korunmuşlardır. Kırıcılar isteğe bağlı olarak otomatik yağlama sistemi ile teçhiz edilmektedir. Beslenen malzeme ile istem dışı kaçabilecek demir parçalara karşı makinelerin mesnet plakaları (emniyet plakaları) pik dökümden imal edilmiş olup geometrileri bu demir parçanın makinenin diğer yapısına zarar vermeden geçebilmesi için aşırı yükte kırılacak şekilde tasarlanmışlardır. Mesnet plaka yuvaları yağlamasız tipte olup kolayca değiştirilebilecek
şekilde tasarlanmışlardır.
